گمرک کشور برای نخستین‌بار جزئیاتی از گیرندگان ارز خودرو و میزان ارز تخصیصی به‌واردات قطعات و موتورسیکلت را منتشر کرد. پیش از این فعالان عرصه تولید و واردات خودرو نسبت به‌عدم تخصیص ارز مناسب از سوی سیاستگزار ارزی انتقاداتی را مطرح کرده بودند.
بر اساس اعلام گمرک ایران، در سال ۱۴۰۲ به اندازه ۸ میلیارد و ۳۸۰ میلیون‌دلار اجزا و قطعات خودرو و موتورسیکلت از گمرکات ترخیص و وارد کشور شده است. این میزان واردات قطعات خودرو و موتورسیکلت در سال ۱۴۰۲ به لحاظ ارزش ۳۲.۶۹ درصد نسبت به‌سال ۱۴۰۱ رشد داشته است.
بررسی جزئیات واردات اجزا و قطعات خودرو و موتورسیکلت نشان می‌دهد واردات قطعات خودرو در سال ۱۴۰۲، هفت‌میلیارد و ۵۹۸ میلیون‌دلار بوده است. در مقایسه با سال ۱۴۰۱، واردات قطعات خودرو حدود ۳۲ درصد رشد را نشان می‌دهد. در سال گذشته همچنین ۷۸۲ میلیون و ۶۱ هزار دلار اجزا و قطعات موتورسیکلت وارد کشور شده که ۴۱ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
گویا برای نخستین‌بار است که گمرک جزئیات ارزبری تولید موتورسیکلت در کشور را منتشر می‌کند. گمرک همچنین برای نخستین‌بار، نام شرکت‌های خودروسازی اصلی گیرنده ارز را نیز منتشر کرده است.
طبق اعلام گمرک، صنایع خودروسازی مدیران‌خودرو با سهم ۱۳ درصدی، در رتبه نخست دریافت ارز قرار دارد و پس از این شرکت، کرمان‌موتور با سهم ۹.۶۵ درصدی رتبه دوم را در اختیار گرفته است.
رتبه سوم نیز به‌شرکتی به‌نام «کوروش موتور آریا» اختصاص یافته که ۵.۳۵ درصد از ارزش کل واردات اجزا و قطعات خودرو را داراست. با توجه به این رتبه‌بندی، مشخص می‌شود نه خودروسازان بزرگ کشور و نه واردات خودرو، هیچ‌کدام در رده‌های اول تا سوم تخصیص ارز خودرو در سال ۱۴۰۲ حضور ندارند.
هرچند گمرک ایران هر ماه آمار مربوط به‌جزئیات واردات و صادرات کالاها از جمله خودرو و قطعات خودرو را اعلام می‌کند، اما آمار جدید این نکته و تفاوت مهم را در خود جای داده که حاوی برخی جزئیات برای نخستین‌بار است.
در این گزارش، برای نخستین‌بار جزئیاتی مانند ارز اختصاصی به تولیدکنندگان موتورسیکلت و نام شرکت‌هایی که بیشترین سهمیه ارز تخصیصی را داشته‌اند، منتشر شده است.
پیش از این رئیس کل بانک مرکزی با حضور در مجلس شورای اسلامی در مورد تخصیص ارز به تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان خودرو شفاف‌سازی کرد. محمدرضا فرزین در آن جلسه گفت بانک‌مرکزی به‌وظیفه خود درباره تخصیص ارز به‌بخش خودرو عمل کرده است.
رئیس‌کل بانک‌مرکزی در آن جلسه تاکید کرد از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا اواسط دی‌ماه، ۵ میلیارد و ۴۰۶ میلیون‌دلار ارز به‌حوزه خودرو و قطعات تخصیص داده شده که نسبت به‌مدت مشابه سال پیش از آن ۸ درصد رشد را نشان می‌دهد.
وی این را هم گفت که در بازه زمانی یادشده، بالغ بر ۳۱ میلیارد و ۴۰۲ میلیون‌دلار ارز به‌وزارت صمت داده شده که آن هم نسبت به‌سال ۱۴۰۱ رشد ۵ درصدی داشته است. با توجه به اظهارات رئیس‌کل بانک‌مرکزی، مشخص شد این نهاد ظاهرا تا حد امکان ارز در اختیار وزارت صمت قرار داده و توزیع آن بین متقاضیان ارزی این وزارتخانه، از جمله تولیدکنندگان و واردکنندگان خودرو، مطابق تشخیص این وزارتخانه بوده است.
